Yaşar Kemal: Kültürel Zenginlik ve Edebiyatın Zirvesinde Bir İsim
Doğum Tarihi: 6 Ekim 1923
Ölüm Tarihi: 28 Şubat 2015
Yaşar Kemal Kimdir?
Yaşar Kemal, gerçek adıyla Kemal Sadık Gökçeli, 6 Ekim 1923 tarihinde Osmaniye’nin Hemite köyünde doğan bir Türk yazar, şair, aktivist ve hikâye anlatıcısıdır. Kürt kökenli olan Yaşar Kemal, Türk edebiyatının öncü yazarlarından biri olarak kabul edilir. İnce Memed roman serisi ile büyük ün kazanan Kemal, yaşamı boyunca birçok ödülün sahibi olmuş ve Nobel Edebiyat Ödülü’ne aday gösterilmiştir.
Yaşar Kemal’in Zorlu Geçen Çocukluğu
Yaşar Kemal’in çocukluğu trajik olaylarla doludur. Üç buçuk yaşındayken bir kurban kesimi sırasında halasının kocasının bıçağı gözüne saplanarak sağ gözünü kaybetmiştir. Dört buçuk yaşındayken ise babası, camide namaz kıldığı sırada öldürülmüştür. Bu olaydan sonra Kemal, on iki yaşına kadar kekemeliğe tutulmuştur. Ancak, türkü söylerken kekemeliği geçiyordu.
“Ben babamın camide, o, namaz kılarken yanındaydım, hançerlendiği akşamdan sonra, sabaha kadar yüreğim yanıyor, diye ağladım. Ardından da kekeme oldum ve on iki yaşıma kadar zor konuştum. Yalnız türkü söylerken kekemeliğim geçiyordu. Hiç kekelemiyordum. Kitap okurken de okur yazar olduktan sonra, hiç kekelemedim. On iki yaşımdan sonra kekemeliğim geçti.”
Babasının ölümünden sonra annesi Nigâr Hanım, yazarın amcası Tahir Efendi ile evlenmiştir. Ailenin maddi durumu, babasının varlıklı olduğu dönemden sonra değişmiş ve köyün en fakir ailelerinden biri haline gelmiştir. Bu zorlu süreçte Yaşar Kemal, okuma ve yazma öğrenmek için çabalayarak, Adana’nın Burhanlı köyündeki ilkokula gitmiş ve üç ayda bu becerileri kazanmıştır.
Yaşar Kemal’in Edebiyat Serüveni
Yaşar Kemal’in edebiyat yolculuğu genç yaşlarda başladı. 1939 yılında, sadece 16 yaşındayken ilk şiiri olan “Seyhan”ı, “Görüşler” adlı dergide yayımladı. Ortaokulu bıraktıktan sonra folklor derlemelerine yönelen Kemal, 1940-1941 yılları arasında Çukurova ve Toroslar’dan derlediği ağıtları içeren ilk kitabı olan “Ağıtlar”ı yazdı.
1948 yılında “Dükkâncı”yı yazan Yaşar Kemal, bu dönemde önemli isimlerle tanıştı. Adana’da çıkan Çığ dergisi çevresinde Pertev Naili Boratav, Nurullah Ataç, Güzin Dino gibi ünlü isimlerle iletişim kurdu. Ressam Abidin Dino’nun ağabeyi Arif Dino ile kurduğu yakınlık, onun düşünce dünyasını etkiledi.
İnce Memed: Yaşar Kemal’in Başyapıtı
Yaşar Kemal’in en ünlü eseri olan “İnce Memed” roman serisi, 1952 yılında yazılmaya başlandı. Seri, İnce Memed adlı karakterin Çukurova’nın yoksul halkının hakları için mücadelesini konu alır. İlk cildi 1955’te yayımlanan serinin dört cildi, toplamda otuz iki yılda tamamlandı. İnce Memed I, Ağrıdağı Efsanesi, İnce Memed II, Kuşlar da Gitti, İnce Memed III eserleri, yazarın en çok satan ve sevilen kitapları arasında yer alır.
Yaşar Kemal’in Kültürel Katkıları ve Aktivizmi
Yaşar Kemal, eserlerinde Anadolu’nun efsane ve masallarını sıkça kullanmıştır. PEN Yazarlar Derneği üyesi olan Kemal, toplam 38 ödül kazanarak Türk edebiyatında iz bıraktı. Nobel Edebiyat Ödülü’ne aday gösterilen ilk Türk yazar olan Yaşar Kemal, Türkiye’nin azınlıklara karşı tutumunu eleştirmiş ve Kürt sorununa dair kişisel görüşlerini yazmıştır.
Yaşar Kemal’in Ölümü ve Mirası
Yaşar Kemal, 28 Şubat 2015 tarihinde 91 yaşında İstanbul’da organ yetmezliği sebebiyle hayatını kaybetti. Ancak, eserleri ve etkisi hala yaşamaktadır. Ölümünden sonraki hafta kitap satışları %417 artarak gösterdi ki Yaşar Kemal’in mirası hala canlılığını koruyor. Hürriyet gazetesi tarafından oluşturulan “Türk Edebiyatının Gelmiş Geçmiş En İyi 100 Romanı” listesinde “İnce Memed” birinci sırada yer almıştır.
Sonuç olarak;
Yaşar Kemal, Türk edebiyatının önemli isimlerinden biridir. Edebiyatındaki derinlik, kültürel katkıları ve aktivizmi ile tanınan Kemal, “İnce Memed” serisi ile ölümsüzleşmiştir. Onun eserleri, Türk edebiyatının zengin mirasına önemli bir katkı sağlamaktadır.
İlginizi çekebilir:
Yaşar Kemal’in Yalnızlık Şiiri, “kuş uçmaz, kervan geçmez bir yerdesin”
