İlk Edebi Roman Nedir, Kim Yazmıştır?
İlk Edebi Roman
Yazınsal bir tür olan roman, konunun geniş uyumlu olarak anlatılmasıdır. Belirli bir tür üzerinde yazılmış yapıtları ifade eden roman, olguları ve toplumsal olayları gerçeğine uygun bir biçimde de anlatabilir. İnsanların aralarındaki ilişkileri veya başından geçenleri anlatan romanlar, gerçek hayattan kesitler olabileceği gibi kurmaca da olabilir. Diğer yazınsal türlerden uzunluğu ile ayrışan romanlar, Roma imparatorluğu sınırları içerisinde adlandırılmıştır. Roma imparatorluğunda yaşayan halkın konuştuğu halk Latincesine Roman adı verilir. Birbirinden farklı türlere sahip olan edebi eserler halk hikayeleri, meddah hikayeleri, dini hikayeler ve destani hikayeler olmak üzere toplamda dört ana dala ayrılır. Anlatım tarzı, ana düşünce, zaman, çevre, kişiler ve konu öğelerinden oluşan romanda giriş, gelişme ve sonuç bölümü bulunur. Bu planlar serim, düğüm ve çözüm olarak da adlandırılır. İşlerinden konuya göre farklı çeşitleri ayrılan romanlar tarihi, macera, köyü romanları, sosyal içerikli romanlar ve psikolojik tahlil romanları olmak üzere birbirinden ayrıştır.
İlk Edebi Roman Nedir?
Ülkemizde edebi kültür oldukça gelişmiştir. Şemsettin Sami tarafından yazılan Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat, edebiyatta önemli eserler arasında bulunur. Talat Bey ile Fitnat Hanım’ın aşkını konu edinen bu roman 1872 ve 1873 tarihlerinde yayınlanmıştır. İlk olarak gazetelerde yayınlanan bu roman, takvimler 1875’i gösterdiğinde kitap olarak da basılmıştır. Kadın ve erkek eşitsizliğine de değinilen romanda ana tema aşktır.
İlk Yerli Roman Ne Zaman Yazıldı?
Okuyucu derinden etkileyen romanlar, Türk edebiyatında oldukça önemli bir yere sahiptir. Hâdika adlı gazetede 1872 ve 73 yıllarında yayınlanan Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat, ilk yerli roman olarak kabul edilir. 1875 yılında kitap haline getirilerek okuyucular ile buluşan bu kitap, okuyucuyu derinden etkileyen aşk hikayesi ile ön plana çıkıyor. Evlilik kurumu üzerinden değerlendirilen kadının, yol açacağı faciaları en derin şekilde ifade eden bu kitap, Osmanlıca harflerle basılmıştır. İlk Türkçe roman olma özelliğini taşıyan Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat’ın yanı sıra ilk edebi roman ise Namık Kemal’in kaleme aldığı İntibah adlı romandır. İlk batılı eser Aşk-ı Memnu, ilk realist roman ise Araba Sevdası olarak belirtilmiştir. İlk psikolojik roman Mehmet Rauf’un kaleminden Eylül, ilk yerli tiyatro yapıtı ise Şinasi’nin Şair Evlenmesi’dir.
İlk Roman Yazan Kimdir?
Roman, tüm dünyada kabul gören edebi eserler arasındadır. Nesir olarak da belirlenen menşur eserler, kendi içerisinde birbirinden farklı türlere sahiptir. Dünya tarihine bakıldığında ilk modern roman olarak kabul edilen kitap Don Kişot adlı eserdir. Miguel De Cervantes‘in kaleme aldığı bu kitabın yanı sıra ülkemizdeki ilk roman ise Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat, Şemsettin Sami tarafından yazılmıştır. Eylül romanı ise Mehmet Rauf tarafından kaleme alınmıştır. Edebiyattaki ilk romanlar arasında Namık Kemal’in İntibah adlı romanı da bilinir.
Dünya edebiyatına bakıldığında herhangi bir türe mensup olmadan yazılmış olan ilk roman örneği Genji’nin Hikayesi adı verilen kitaptır. Kitabın yazıldığı dönemde hikaye ile roman arasında herhangi bir fark olmadığı için kitabın adı Genji’nin hikayesi olarak adlandırılmıştır. Japon edebiyatına mensup olan bu kitap 1010 yılında yayına alınmıştır. Günümüzde gelene kadar 30’dan fazla dile çevrilen Genji’nin Hikayesi ilk olarak 1700’lü yıllarda Avrupalı bir kitap eleştirmeni tarafından keşfedilmiştir. Toplamda 54 bölümden oluşan Genji’nin Hikayesi, Japon aristokrasisinin günlük yaşamından kesitler sunması ile ön plana çıkıyor. Dünyanın geçiciliği, karşılıksız aşk, umutsuzluk gibi konuların ele alındığı bu eserde baş karakterin ağzından anlatılan bir dil kullanılmıştır. Romanın içerisinde yaklaşık 800 adette şiir bulunur. Genji’nin Hikayesi’nin yazarı Murasaki Shibiku, 973 yılında doğmuştur. Yazarın Genji’nin Hikayesi’nin dışında birçok eseri de bulunur.
