Ahmet Hamdi Tanpınar Bursa’da Zaman Şiiri
Bursa’da Zaman Şiiri
Bursa’da bir eski cami avlusu,
Küçük şadırvanda şakırdıyan su;
Orhan zamanından kalma bir duvar…
Onunla bir yaşta ihtiyar çınar
Eliyor dört yana sakin bir günü.
Bir rüyadan arta kalmanın hüznü
İçinde gülüyor bana derinden.
Yüzlerce çeşmenin serinliğinden
Ovanın yeşili göğün mavisi
Ve mimarîlerin en ilâhisi.
Bir zafer müjdesi burda her isim:
Sanki tek bir anda gün, saat, mevsim
Yaşıyor sihrini geçmiş zamanın
Hâlâ bu taşlarda gülen rüyanın.
Güvercin bakışlı sessizlik bile
Çınlıyor bir sonsuz devam vehmiyle.
Gümüşlü bir fecrin zafer aynası,
Muradiye, sabrın acı meyvası,
Ömrünün timsali beyaz Nilüfer,
Türbeler, camiler, eski bahçeler,
Şanlı hikâyesi binlerce erin
Sesi nabzım olmuş hengâmelerin
Nakleder yâdını gelen geçene.
Bu hayâle uyur Bursa her gece,
Her şafak onunla uyanır, güler
Gümüş aydınlıkta serviler, güller
Serin hülyasıyla çeşmelerinin.
Başındayım sanki bir mucizenin,
Su sesi ve kanat şakırtılarından
Billûr bir âvize Bursa’da zaman.
Yeşil türbesini gezdik dün akşam,
Duyduk bir musikî gibi zamandan
Çinilere sinmiş Kur’an sesini.
Fetih günlerinin saf neşesini
Aydınlanmış buldum tebessümünle.
İsterdim bu eski yerde seninle
Başbaşa uyumak son uykumuzu,
Bu hayâl içinde… Ve ufkumuzu
Çepçevre kaplasın bu ziya, bu renk,
Havayı dolduran uhrevî âhenk..
Bir ilâh uykusu olur elbette
Ölüm bu tılsımlı ebediyette,
Belki de rüyâsı bu cetlerin,
Beyaz bahçesinde su seslerinin.
Ahmet Hamdi Tanpınar
Bursa’da Zaman Şiiri İncelemesi
Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Bursa’da Zaman” adlı şiiri, Bursa şehrinin tarihi ve manevi atmosferini yansıtan güçlü bir eserdir. Şair, Bursa’nın eski bir cami avlusunda geçen zamanı ve o mekânın atmosferini dile getirirken, şehrin geçmişine duyduğu derin hayranlığı ve sevgiyi ifade eder.
Şiirde, şairin gözlemlediği eski cami avlusu ve içindeki detaylar büyüleyici bir şekilde tasvir edilir. Şadırvandaki suyun şakırdaması, duvardaki Orhan zamanından kalma izler, yaşlı çınar ağacının sakinliği gibi unsurlar, şairin zamanın geçmişine dönük duygusal bir yolculuğa çıkmasını sağlar.
Şair, Bursa’nın tarihi ve kültürel mirasını da işaret eder. Ovanın yeşilliği, göğün mavisi, mimarî yapıların estetiği gibi detaylar, şehrin güzelliklerini ve tarihini yansıtır. Şair, Bursa’nın zafer dolu geçmişine atıfta bulunur ve geçmiş ile günümüz arasındaki bağı hissettirir.
Şiirin son bölümünde, şairin duygusal bir rüyaya dalması ve ölümle ilgili düşünceleri de işlenir. Ölümün bir tılsımlı ebediyet olduğu ve belki de gerçek dünyadan kopuk bir rüya olduğu düşüncesiyle, şairin manevi bir huzur bulduğu anlatılır.
Sonuç olarak, Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Bursa’da Zaman” adlı şiiri, şairin doğduğu ve büyüdüğü şehre duyduğu derin sevgiyi ve hayranlığı yansıtan bir eserdir. Şair, şehrin tarihi ve kültürel zenginliğini büyük bir içtenlikle ifade ederken, zamana ve ölüme dair düşüncelerini de okuyucuya aktarır. Bu şiir, Bursa’nın manevi atmosferini ve zamanın geçişiyle ilgili derin düşünceleriyle okuyucuya unutulmaz bir deneyim sunar.
