Sosyalizmin Eleştirisini Hayvanlardan Dinleyin
Hayvan Çiftliği Özet
George Orwell tarafından fabl türünde kaleme alınan Hayvan Çiftliği romanı ilk olarak 1945 yılında hayatımıza girmiştir. Ülkemizde ilk olarak Halide Edip Adıvar tarafından çevrilen Hayvan Çiftliği bugün bile en popüler romanlar arasında yer alıyor. Rusya’nın Sosyalist Devrimi’ne sivri bir dil ve iğneleyici bir tavır ile alay edilen Hayvan Çiftliği’nde neler anlatılıyor hep birlikte bakalım.
İngiltere’de Hayvanlarla Dolu Bir Çiftlik
İngiltere’nin yağmurlu havasında, orada, uzaklarda bir hayvan çiftliği vardı. Bu çiftlik Bay Jones tarafından yönetiliyordu. Bu çiftlikte bulunan hayvanlar yönetimden memnun değildi ve bu durum kendi aralarında şikayetlere neden oluyordu. Günlerden bir gün, çiftlikte bulunan ve adı Koca Reis olan bir domuz, diğer hayvan arkadaşlarına bir rüya gördüğünü söyler. Rüyada çiftlikte bulunan hayvanlar, insanların yönetimi olmadan daha iyi bir şekilde yaşayabiliyorlardı. Rüyasını anlattıktan üç gün sonra hayata veda eden Koca Reis’ten sonra çiftlik yöneticisi Bay Jones, yem saatlerini unuttuğu için çiftlik içinde bir isyanın başlamasına neden olur. Çıkan isyan sonucunda çiftliğin yönetimi domuzlara geçer. Yeni liderler Snowball ve Napeleon adlı domuzlardır. Snowball zeki ve etkili konuşan bir domuzken Napeleon ise otorite sahibi fakat iyi konuşamayan bir domuzdur. Bu domuzlar 7 Emir adında bir emir çıkarır ve bu emir, hayvanlar tarafından kabul görür. Emirler şu şekildedir:
1. İki ayak üzerinde yürüyen herkesi düşmanın bileceksin.
2. Dört ayak üstünde yürüyen ya da kanatları olan herkesi dostun bileceksin.
3. Hiçbir hayvan giysi giymeyecek.
4. Yatakta yatmayacak.
5. İçki içmeyecek.
6. Hiçbir hayvan bir diğerini öldürmeyecek.
7. Bütün hayvanlar eşittir.
Hani Her Şey Güzel Olacaktı?
İki lider domuz tam da düzeni kuracaklarken aralarında çekememezlik başlar. Her ikisi de bir diğerini alt etmek ve tek lider olmak için çalışmalar yapar. Öyle ki Snowball çiftliğe bir yel değirmeni yapılarak elektrik üretimini buradan sağlamak istediğini söyler. Napeleon’un köpekleri, Snowball’u çiftlikten sürer. Bunun üzerine Napeleon, yel değirmeninden elektrik üretme düşüncesinin kendisine ait olduğunu söyleyerek yel değirmeni çalışmasını yapmaya devam eder.
İlk Hayal Kırıklıkları Başlar…
Yapılan isyan sonrasında vaatler yerini hayal kırıklıklarına bırakmaya başladı. Yönetimde olan domuzlar yataklarında yatıyor ve gittikçe kilo alıyordu. Yönetime gelmeden diğer hayvanlara verilen sözler tutulmamıştı. Daha çok yem ve daha az çalışma saati fikri tamamen tersine dönmüştü. Öyle ki diğer hayvanlar açlıktan ölmeye başlamıştı. Yasaklar, kararlar, yasalar birbiri ardına gelirken bir de çiftliğe yabancı hayvanlar saldırarak yel değirmenine zarar vermiş ve çiftlikteki hayvanların birçoğu zarar görmüştü.
Saldırıdan Sonra Kutlama
Hayvan saldırısından sonra çiftlikte tüfekler atıldı. Saldırıdan zarar gören bir hayvan, domuza neden tüfek atıldığını sorar ve domuz da düşmanları topraklardan kovdukları için zafer elde ettiklerini ve bu zaferi kutladıklarını söyler; bunun üzerine kendisine madalya takarak zafer kutlaması yapar. Çiftlikte devrimden sonra çiftlik bilgilerinin yazılı olduğu 7 emir asılıdır. Bu emirlerden bir tanesi “Bütün hayvanlar eşittir.” şeklindedir. Ancak diğer hayvanlar kendi aralarında bu durumun doğru olmadığını düşünür ve emri şöyle değiştirir; “Bütün hayvanlar eşittir fakat bazı hayvanlar ötekilerden daha fazla eşittir.”
Düşünmek, Sorgulamak, İfade Etmek Güzeldir
Kitabın geneline bakıldığı zaman aklını kullanmayan hiçbir varlık için özgürlüğün herhangi bir değerinin bulunmadığı açık bir şekilde görülüyor. Çağdaş klasikler arasında bulunan Hayvan Çiftliği, dünya edebiyatında yergi türünün en güzel örnekleri arasında gösteriliyor. Baskıcı yöneticilerin gerçek yüzlerini okuyucunun zihninde kazıyan Hayvan Çiftliği’nde yönetici olan domuz Napeleon, komşu çiftliklerin sahipleri ile kumar partileri yapan ve dokuz adet saldırı köpeği sayesinde diğer hayvanları korkutan bir kişidir. Kitapta Napeleon gibi birçok farklı karakter vardır. Bu karakterlerin her biri korkaklığın ve düşünme yetisini olmamasının nasıl sonuçlar açacağını doğru bir şekilde gözler önüne seriyor.
İlginizi Çekebilir: Fareler Ve İnsanlar – Hayallerini Gerçekleştiremeyenlerin Kitabı